ماده‌ یک قانون مذکور تاکید داشت که تمامی‌ دارندگان‌ وسایل‌ نقلیه‌ موتوری‌ زمینی‌ و انواع‌ یدک‌ و تریلر متصل‌ به‌ وسایل ‌مزبور و قطارهای‌ راه‌ آهن‌ اعم‌ از اینکه‌ اشخاص‌ حقیقی‌ یا حقوقی‌ باشند مسئول‌ جبران‌ خسارات‌ بدنی‌ ومالی‌ هستند که‌ در اثر حوادث‌ وسایل‌ نقلیه‌ مزبور و یا محمولات‌ آنها به‌ اشخاص‌ ثالث‌ وارد شود و مکلفند مسئولیت‌ خود را از این‌ جهت‌ نزد یکی‌ از موسسات‌ بیمه‌ داخلی‌ تحت پوشش قرار دهند.

با این وجود پس از گذشت 55 سال از تصویب قانون بیمه‌ اجباری‌ مسئولیت‌ مدنی‌ دارندگان‌ وسایل‌ نقلیه‌ موتوری‌ زمینی‌ در مقابل‌ شخص‌ ثالث، همچنان وسایل نقلیه ریلی کشور تحت پوشش بیمه شخص ثالث قرار ندارند.!

بی توجهی به این قانون در تمام سال های گذشته تا به حدی بود که حتی نرخ نامه مشخصی برای بیمه شخص ثالث وسایل نقلیه ریلی تعیین نشد.

سال گذشته، مهدی قمصریان، مدیرعامل صندوق تامین خسارت های بدنی، در جمع خبرنگاران، موضوع بی توجهی به تهیه پوشش بیمه شخص ثالث وسایل نقلیه ریلی را به صورت رسمی اعلام کرد.

وی، بااشاره به تبعات سنگین عدم تهیه بیمه شخص ثالث برای وسایل نقلیه ریلی، گفت که صندوق صندوق تامین خسارت های بدنی تنها در چهارسال اخیر بابت سوانح راه‌آهن ۲۵‌ میلیارد تومان خسارت پرداخت کرده، چراکه ناوگان ریلی کشور از بیمه نامه شخص ثالث استفاده نمی کنند و واگن‌های قطار تنها دارای بیمه‌نامه مسوولیت هستند.

 در نهایت با پیگیری های وزیر امور اقتصادی و دارایی در دولت سیزدهم، نرخ نامه بیمه شخص ثالث وسایل نقلیه ریلی، اعم از داخل شهری یا برون شهری و همچنین ناوگان مسافری و باری که سال‌ها در کمیسیون دولت های قبلی مانده بود از سمت هیات وزیران تصویب و ابلاغ شد.

از همین روی در 17 بهمن ماه سال گذشته، مجید بهزادپور، رئیس کل سابق بیمه مرکزی «تعرفه حق بیمه شخص ثالث انواع وسایل نقلیه ریلی برای سال ۱۴۰۱» را برای اجرا به شرکت‌های بیمه ابلاغ کرد.

تعیین تعرفه حق بیمه شخص ثالث انواع وسایل نقلیه ریلی برای اولین بار تاجایی اهمیت داشت که می توان از آن به عنوان یکی از دستاوردهای مهم صنعت بیمه در سال 1401 نام برد چراکه  این نرخ‌ نامه باعث می شود که حوادث ناشی از وسایل نقلیه ریلی زیر چتر حمایتی صنعت بیمه قرار بگیرد.

طبق آنچه گفته شد از اواخر بهمن ماه سال گذشته پوشش بیمه شخص ثالث انواع وسایل نقلیه ریلی به طور کامل ازطرف شرکت های بیمه ارایه می شود.

از این رو، انتظار می رفت که شرکت های حمل و نقل ریلی در راستای عمل به تکلیف قانونی خود با مراجعه به شرکت های بیمه‌ای دارای مجوز از بیمه مرکزی اقدام به تهیه پوشش بیمه نامه شخص ثالث برای ناوگان ریلی کشور کنند.

 اقدامی که در نهایت مزایای آن به افراد جامعه می‌رسد وزیان دیدگان را از مراجعه به سازمان‌های متعدد برای دریافت خسارت رها خواهد کرد.

اما درکمال ناباوری، در شهریور ماه سالجاری مجید مشعلچی فیروزآبادی، قائم مقام رئیس کل بیمه مرکزی اعلام کردکه هنوز استقبالی از این مصوبه نشده است!.

درهمین پیوند، عباداله فروزش، عضو هیات مدیره شرکت راه آهن حمل و نقل در گفت و گو با چابک آنلاین، علت عدم استقبال فعالان شبکه ریلی کشور از بیمه اجباری شخص ثالث را غیر اقتصادی بودن اعداد دانست و اذعان داشت که مفهوم تهیه بیمه نامه شخص ثالث ریلی هنوز به صورت کامل نهادینه نشده است.

به بیان وی، شرایط نرخ بیمه نامه شخص ثالث ناوگان ریلی ابهامات زیادی دارد و هنوز ساز و کار صدور بیمه نامه شخص ثالث برای شبکه ریلی کشور کامل نشده و نیاز است که هر دو مجموعه صنعت بیمه و ریلی کشور درنشست با یکدیگر این راهکارها را استخراج کنند.

 طبق آمار رسمی در سال گذشته حمل و نقل ریلی کشور سهمی 17 درصدی در جابجایی مسافر در کشور داشته است.

این یعنی بیش از 29 میلیون و 665 هزار مسافر در سال گذشته توسط شبکه ریلی کشور جابجا شده اند.

در نیمه نخست امسال نیز بیش از 16 میلیون و 200 هزار مسافر توسط شبکه ریلی کشور جابجا شدند.

از منظر باربری نیز، 8 درصد بار جابجا شده کشور در سال گذشته توسط شبکه ریلی انجام شده است.

از دریچه قانون، وسایل نقلیه ریلی درون شهری (متروها) نیز باید تحت پوشش بیمه شخص ثالث اجباری قرار بگیرند اما برکسی پوشیده نیست که این بخش از شبکه ریلی کشور هم هنوز اقدام به تهیه بیمه نامه شخص ثالث نکرده اند.

برخی از کارشناسان کمبود بودجه شرکت های حمل و نقل ریلی و راه آهن جمهوری اسلامی را علت گریز شبکه ریلی از تن دادن به قانون فوق می دانند.

اگرچه به نظر می رسد که این استدلالها  چندان منطقی نباشد.

به تازگی وزارت اقتصاد صورت های مالی شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران را منتشر کرد که بررسی آن نشان داد دارایی های ثابت این شرکت در سال گذشته در مقابل خطرات احتمالی ناشی از حریق، زلزله، سیل و تصادف و غیره از پوشش بیمه ای برخوردار بوده است.

درعین حال شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران  در سال گذشته موجودی انبارهای خود را در مقابل خطرات ناشی از آتش سوزی و تحت پوشش بیمه قرار داده است.

بررسی صورت های مالی سایر شرکت های حمل و نقل ریلی کشور هم نشان داد که این شرکت ها اقدام به تهیه بیمه نامه آتش سوزی و مسئولیت کرده اند.

این موضوع نشان می دهد که دست اندرکاران شبکه ریلی کشور با مفهوم پوشش بیمه و مزایای آن به خوبی آشنا هستند و شاید چشم امید آنها برای جبران خسارت ها به صندوق تامین خسارت های بدنی باشد!.

به هر روی انتظار می رود که قانونگذار به صورت جدی به موضوع عدم تهیه بیمه نامه شخص ثالث وسایل نقلیه ریلی ورود کرده وامنیت میلیون‌ها مسافر شبکه حمل و نقل ریلی را به واسطه خرید بیمه نامه تامین کند.