در سالهای اخیر با عزیمت زائران حسینی به کربلا صفهای طولانی خرید و فروش ارز از میان شکافهای ایجاد شده در خارج مرز مورد انتقاد رسانهها و شبکههای مجازی بود و این تنها یک روی سکه بود.
روی دیگر سکه، افزایش نوسانات بازار ارز بود که در تحلیلها به عنوان عامل اصلی نوسان بیان میشد. در آن سالها خرید دلار برای سفر به کربلا به صرفهتر از دینار بود و متقاضیان ترجیح میدادند دلار تهیه کنند و در عراق آن را به دینار تبدیل کنند. برخی سالها نیز دینار در بازار وجود نداشت و مردم مجبور بودند از صرافیها دلار تهیه کنند و در نتیجه بسیاری از مسوولان و دستاندرکاران فشار تقاضا در ایام اربعین را عامل موثر بر نوسانها و التهابهای بازار بیان میکردند.
اما امسال شرایط تغییر کرده است و بانک مرکزی از ماهها قبل با تزریق دینار به ۶ بانک توانست دلار را از سبد زائران کربلا حذف و دینار را جایگزین آن کند.
حذف دلار باعث شد که دیگر شاهد نوسان بازار ارز نباشیم و قیمت دلار همچنان در کانال ۴۸ هزار تومان در نوسان باشد و به گفته «محسن کریمی» معاون بینالملل بانک مرکزی، پیش از شروع توزیع ارز اربعین یکهزار دینار عراق معادل ۳۶ هزار تومان بود در حالی که صرافیها حاضرند با نرخ ۳۲ هزار تومان به بانک مرکزی بفروشند و البته نرخ بانک مرکزی ۳۱ هزار و ۵۰۰ تومان است.
براساس آخرین آمار اعلامی بانک مرکزی، تا هشتم شهریورماه ۹۲۰ هزار زائر اربعین حسینی ارز مورد نیاز خود را از ۶ بانک تجارت، ملی، سپه، صادرات، پارسیان و پست بانک دریافت کردند.
براساس این گزارش، امسال توزیع ارز (اسکناس) به زائران حداکثر ۲۰۰ هزار دینار عراق به قیمت ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان تا ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است که از روز ۲۸ مردادماه شروع و تا پایان ۱۴ شهریورماه ادامه دارد.
افراد برای دریافت ارز اربعین ابتدا باید در سامانه «سماح» ثبتنام کرده و کد پیگیری را دریافت کنند. برای دریافت ارز به کد پیگیری نیاز است و افرادی که در سامانه سماح ثبتنام نکرده باشند، امکان دریافت ارز اربعین را نخواهند داشت.
متقاضیان پس از دریافت کد پیگیری میتوانند با همراه داشتن اصل کارت ملی و گذرنامه یا برگه تردد اربعین به بانکهای عامل مراجعه کرده و ارز خود را دریافت کنند. ارز اربعین فقط به زائران بالای ۱۸ سال تعلق میگیرد و متقاضیان خرید ارز اربعین تا ۱۴ شهریورماه فرصت دارند به شعب منتخب بانکهای تجارت، ملی ایران، سپه، صادرات، پارسیان و پست بانک مراجعه کنند.
سرپرستان خانوار با در دست داشتن مدارک هویتی (کارت ملی و شناسنامه سرپرست خانوار و کارت ملی اعضای خانوار) و گذرنامه (یا برگه تردد اربعین) معتبر همه افراد زائر خانواده، میتوانند نسبت به خرید ارز اربعین از طریق بانکهای تعیینشده اقدام کنند.
درخواست فروش ارز برای افراد بالای ۱۸ سال با کنترل تطابق شماره ملی، شماره موبایل و کارت بانکی انجام میشود و افراد پنج تا ۱۸ سال نیز میتوانند با شماره همراه والدین یا اعضای خانواده خود اقدام به خرید ارز کنند. همچنین بانک مرکزی بر اساس دستور رئیس جمهور در آخرین جلسه هیأت دولت، برای تسهیل امور زائران وام اربعین را بهصورت قرضالحسنه به زائران پرداخت میکند.